Onderzoek regionale samenwerking leren en werken
Mbo-instellingen houden met veel creativiteit een toereikend aanbod van mbo-opleidingen in stand. Dit aanbod is echter om een aantal redenen kwetsbaar. PROOF Adviseurs en Berenschot hebben hier samen, in opdracht van de landelijke Commissie macrodoelmatigheid mbo, onderzoek naar uitgevoerd. Eén van de hoofdconclusies van het onderzoek is dat het in stand houden van een toegankelijke publieke mbo-infrastructuur in krimpregio’s ondersteuning vereist, als onderdeel van een integrale aanpak voor de gehele beroepskolom. In de regio’s Achterhoek, Zeeland en Zuid-Limburg hebben de triple helix partners gezamenlijk de ambitie om te komen tot een meer geïntegreerde en vraaggerichte dienstverlening aan mensen en bedrijven in de regio. Het onderzoek, vergezeld van het advies van de CMMBO aan de minister van OCW, is inmiddels aangeboden aan de Tweede Kamer.
Het bijdragen aan een goede aansluiting van mbo en de vraag van en uitdagingen op de arbeidsmarkt is niet alleen de verantwoordelijkheid van het mbo. Het mbo heeft te maken met belangrijke afhankelijkheden, die alleen in gezamenlijkheid kunnen worden opgepakt. In de onderzochte regio’s is sprake van een nauwe verwevenheid van dienstverlening, projecten, initiatieven en acties van de netwerkpartners op de domeinen economie, arbeidsmarkt en onderwijs. Er is sprake van toenemende sense of urgency, wat niet wegneemt dat er nog steeds sprake is van gemiste kansen door verkokering en versnippering. Ook lopen het mbo en de partners aan tegen belangrijke belemmeringen op landelijk niveau. Wij hebben hiervoor tien aanbevelingen aan regionale partners en aan de landelijke overheid geformuleerd.
We adviseerden onder andere:
- Zorg voor meer landelijke samenhang en duurzaamheid in het beleid en de regelingen rondom leren en werken. Zorg hierbij ook voor dat de monitoring en evaluatie van ingezette landelijke beleidsinstrumenten in samenhang.
- Zorg in de regio voor een governance die samenhang (vraaggericht, integraal) en duurzaamheid in de hand werkt. Als voorbeeld hiervoor wordt de verbeterde organisatie van de samenwerking in de regio Achterhoek genoemd.
- Benut de bestaande samenwerkingen maximaal en zet daar niet onnodig een nieuwe organisatie naast. Hanteer hiervoor een heldere checklist om de samenwerking gestroomlijnd te houden en sluit bij de realisatie van de doelstellingen op het sociaal domein meer aan op de economische agenda.
- Samenwerking versus “markt”. Samenwerking in de regio vraagt om zorgvuldigheid. Ga met elkaar in gesprek over kaders die daarbij gehanteerd worden, die uitgaan van de regionale uitdagingen en van het gezamenlijke belang van een duurzame en sterke regionale publieke infrastructuur. Zakelijk, met ruimte voor private aanbieders en initiatieven (benut de kracht van PPS), maar met oog voor het brede gezamenlijke regionale belang van breed kwalitatief hoogwaardig mbo-aanbod in een duurzame, sterke publieke infrastructuur. Als voorbeeld van een duidelijke visie op publiek-privaat partnership, gericht op gezamenlijk ontwikkelen van de goede aansluiting onderwijs-arbeidsmarkt, noemen we in onze rapportage de aanpak in Zuid-Limburg.
Ons onderzoek had een verkennend, kwalitatief karakter (door Panteia is in opdracht van de CMMBO parallel in dezelfde regio’s een kwantitatief onderzoek uitgevoerd). PROOF Adviseurs en Berenschot hebben naast bestudering van regionale documenten een groot aantal interviews en (reflectie)sessies gehouden met triple helix partners in de regio (mbo/hbo, overheid en werkgevers). We hebben ervoor gekozen om bij de analyse-sessies met de mbo-instellingen het Publieke Waarde Model van Moore toe te passen. Voor elk van de regio’s hebben wij een aparte regio analyse opgesteld en de geaggregeerde analyse, conclusies en aanbevelingen zijn vervolgens opgesteld voor en aangeboden aan de CMMBO. U leest de landelijke rapportage hier en het bijlagenrapport hier.
Meer weten over het onderzoek neem dan contact op met onze adviseur Lianneke den Toom.
