Landelijke bekendmaking ketenaanpak depressiepreventie bij mantelzorgers

Daar is die dan: de ketenaanpak depressiepreventie bij mantelzorgers. Mantelzorgers zijn niet alleen onmisbaar voor zorg- en welzijn voor anderen. Zij zijn vaak ook mensen met een hulpvraag. Twee jaar lang hebben wij in opdracht van het ministerie van VWS de ketenaanpak depressiepreventie ontwikkeld en pilots gelopen in de gemeente Midden-Drenthe, in Overschie binnen de gemeente Rotterdam, en met de gemeenten Harderwijk en Ermelo.

De ontwikkeling

Wij zijn begeleid door een regiegroep van het ministerie, Trimbos, MantelzorgNL, Strategische Alliantie Jonge Mantelzorg, Movisie, de Nederlandse GGZ, Actiz en de drie pilotgemeenten. In onze drie landelijke bijeenkomsten hebben wij veel input van veel betrokkenen verzameld. In deze film zie je meer over de reden voor en totstandkoming van de ketenaanpak depressiepreventie bij mantelzorgers. De film is gemaakt als onderdeel van het social return on investment van dit project en is gemaakt door Onfluence.

PROOF Adviseurs en Ecorys zijn trots dat wij een bijdrage mochten leveren voor het optimaliseren van ketensamenwerking voor (mentale) ondersteuning van mantelzorgers. Wilt u aan de slag? Lees dan de handreiking en meldt u aan voor de workshop. Op donderdag 15 juni 2023 vertellen wij tijdens dit Congres Toegankelijke Mantelzorgondersteuning meer over de ketenaanpak én gaan we interactief in een workshops op het congres hiermee aan de slag. Meldt u vooral aan.

De handreiking

Doel van de handreiking is om te inspireren tot (mogelijkheden) voor ketensamenwerking en concreet te maken hoe ketensamenwerking voor depressiepreventie bij mantelzorgers ingericht kan worden. Alle ketenpartijen die een rol hebben bij depressiepreventie bij mantelzorgers kunnen de handreiking gebruiken. Gemeenten hebben hierin een bijzondere rol. Het werken in de ketenaanpak vraagt niet iets compleet nieuws van de ketenpartijen. De ketenaanpak sluit aan bij de bestaande taken van de betrokken ketenpartijen, en vraagt dus geen compleet nieuwe werkwijze.

Mantelzorgers zijn ook mensen met een hulpvraag. Mantelzorgers zijn essentieel in het Nederlandse zorglandschap. De verwachting is zelfs dat er, onder andere door personeelstekorten en bezuinigingen, in de komende tijd een nog groter beroep gedaan wordt op mantelzorgers. Mantelzorgers worden vaak nog onvoldoende gezien als mensen met een hulpvraag. Mantelzorgers krijgen steeds meer taken en verantwoordelijkheden en combineren dit met hun eigen gezinsleven, een opleiding, een baan en hun eigen gezondheid. Dit zorgt voor (over)belasting bij mantelzorgers. Als fysieke en/of mentale belasting bij mantelzorgers té lang té hoog is kan dit leiden tot overbelasting. Die somberheid (op den duur) kan leiden tot depressieve klachten.

Achtergrond ketenaanpak

Het optimaliseren van het ondersteuningsaanbod, inclusief depressiepreventie, kan geen enkele organisatie alleen. Hiervoor is samenwerking nodig en dat kan via een ketenaanpak. De ketenaanpak is ontwikkeld in het kader van het Meerjarenprogramma Depressiepreventie. Het Meerjarenprogramma Depressiepreventie is ontwikkeld door het ministerie van VWS. Het doel van het programma is 30% afname van depressieklachten in 2030. Om dit te bereiken zijn verschillende groepen met een groter risico op depressieve klachten geïdentificeerd. Mantelzorgers zijn een van deze groepen. Voor al deze groepen wordt een passende en sluitende ketenaanpak ontwikkeld.

In het Integraal Zorg Akkoord (IZA) heeft de overheid met een groot aantal partijen in de zorg afspraken gemaakt om de zorg voor de toekomst goed, toegankelijk en betaalbaar te houden. In het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA) hebben de VNG, GGD GHOR Nederland en Zorgverzekeraars Nederland afspraken gemaakt over een het bevorderen van een gezonde en actieve levensstijl. Mentale gezondheid worden bij beide gezien als een belangrijk onderdeel. Depressiepreventie levert een belangrijke bijdrage aan mentale gezondheid en ketensamenwerking voor depressiepreventie wordt benoemd.

Voor de uitvoering van de afspraken uit het GALA is financiering beschikbaar voor gemeenten via een Brede Specifieke Uitkering (SPUK). In de SPUK-regeling wordt de financiering voor 15 onderdelen op de thema’s sport- en beweegstimulering, cultuurparticipatie, gezondheidsbevordering en het versterken van de sociale basis gebundeld in één (nieuwe) uitkering. Bovenstaande akkoorden en financieringsmogelijkheden bieden een kans voor gemeenten voor de (door)ontwikkeling van een ketenaanpak depressiepreventie bij mantelzorgers.

Wilt u meer weten over de ketenaanpak neem dan contact op met onze adviseurs Florian Theissen of Lianneke den Toom.